Thời gian gần đây, việc sửa Nghị định 132/2020/NĐ-CP về quản lý thuế với giao dịch có liên kết đã trở thành một vấn đề quan trọng và cần thiết. Các chỉ đạo của Chính phủ nhằm tháo gỡ rào cản pháp lý, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, và phát triển sản xuất – kinh doanh.
Quyết định Sửa Nghị định 132
Nghị quyết này giao nhiệm vụ cho Bộ Tài chính, phối hợp với các bộ và cơ quan nghiên cứu, để đề xuất sửa đổi Nghị định 132/2020/NĐ-CP. Cụ thể, Bộ Tài chính được yêu cầu phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc sửa đổi trong quý IV năm nay. Vào ngày 18/10/2023, Tổng cục Thuế – Bộ Tài chính đã có văn bản số 7725/TCT-TTKT nhằm thu thập ý kiến từ các vụ, cục về vấn đề này.
Một đại diện từ một doanh nghiệp quy mô lớn tại Hà Nội đã chỉ ra rằng, sau 3 năm thực thi, Nghị định 132/2020/NĐ-CP đã bộc lộ nhiều bất cập, gây khó khăn cho hoạt động sản xuất – kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh cộng đồng doanh nghiệp đang phải chịu tổn thương nặng nề vì đại dịch Covid-19.
Cụ thể, một số quy định trong Nghị định 132 đã tạo ra những hậu quả không mong muốn, đặc biệt là việc áp dụng quy định về việc xác định đơn vị liên kết. Quy định này đã khiến các tổ chức tín dụng bị xác định là bên có giao dịch liên kết với doanh nghiệp khi chúng bảo lãnh hoặc cho vay cho một doanh nghiệp khác, với điều kiện vốn vay tối thiểu phải bằng 25% vốn góp của chủ sở hữu và chiếm trên 50%. Hậu quả là các chi phí lãi vay bị giới hạn và đã gây ra các vấn đề liên quan đến thuế, từ việc kê khai sai thông tin, phạt do kê khai sai, đến phạt việc nộp thuế chậm và phạt 20% số tiền thuế do kê khai thiếu.
Đồng thời, các chuyên gia và nhà quản lý kinh tế cũng lên tiếng phản ánh vấn đề này. Họ nhấn mạnh rằng việc áp dụng mức trần 30% chi phí lãi vay/EBITDA (lợi nhuận trước thuế, chi phí lãi vay và khấu hao) đã gây ra những khó khăn cho các doanh nghiệp, khiến họ phải đóng thêm thuế thu nhập doanh nghiệp do vượt quá mức quy định.
Quy trình Sửa Nghị định 132
Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia và Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đề xuất cần sửa đổi quy định trong Nghị định 132/2020/NĐ-CP, không nên áp dụng mức trần 30% chi phí lãi vay/EBITDA. Họ cũng đề xuất điều chỉnh thời gian chuyển chi phí lãi vay vượt quá mức trần từ 5 năm hiện tại lên 7 năm, cũng như cho phép doanh nghiệp được chuyển chi phí lãi vay vượt mức trần sang các kỳ tính thuế không phát sinh giao dịch liên kết.
Tuy nhiên, việc thay đổi này cần phải tuân thủ quy trình, gồm việc thu thập ý kiến từ các bộ, ngành và doanh nghiệp, sau đó tiếp thu, chỉnh lý, và thẩm định trước khi trình Chính phủ phê duyệt. Do đó, việc sửa đổi Nghị định 132/2020/NĐ-CP sẽ mất một khoảng thời gian đáng kể trước khi có thể thực hiện.
Tác động của Sửa Nghị định 132
Sau khi sửa đổi Nghị định 132/2020/NĐ-CP về quản lý thuế đối với giao dịch có liên kết, có một số tác động cụ thể mà doanh nghiệp có thể chịu ảnh hưởng:
- Ảnh hưởng đến chi phí lãi vay:
- Điều chỉnh về quy định chi phí lãi vay trong các giao dịch liên kết có thể làm thay đổi cách tính và khấu trừ chi phí này khi tính thuế.
- Việc hạn chế chi phí lãi vay được khấu trừ khi tính thuế có thể gây áp lực tài chính lên doanh nghiệp.
- Những hạn chế mới có thể tạo ra áp lực tài chính, giới hạn khả năng vay vốn để mở rộng kinh doanh hoặc đầu tư vào các dự án mới.
- Doanh nghiệp có thể phải xem xét lại chiến lược tài chính của mình để đảm bảo tuân thủ quy định mới về chi phí lãi vay.
- Thách thức về tuân thủ thuế:
- Sự thay đổi trong quy định có thể tạo ra thách thức mới đối với việc tuân thủ thuế đối với các giao dịch liên kết và yêu cầu các doanh nghiệp phải điều chỉnh lại cách tính và báo cáo thuế của mình.
- Khả năng cạnh tranh và đầu tư:
- Những hạn chế mới có thể ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, đặc biệt là trong việc thu hút đầu tư và tìm kiếm nguồn vốn nước ngoài.
- Yêu cầu điều chỉnh lại chiến lược tài chính:
- Doanh nghiệp có thể cần phải thay đổi chiến lược tài chính và kế hoạch đầu tư của mình để thích nghi với các quy định mới và hạn chế về chi phí lãi vay.
- Thách thức trong quản lý thuế:
- Yêu cầu phải tuân thủ các quy định mới có thể đưa ra thách thức lớn với các bộ phận quản lý thuế của doanh nghiệp và đòi hỏi họ phải nắm vững và tuân thủ chặt chẽ quy định thuế mới.
Tóm lại, sự điều chỉnh về quản lý thuế đối với giao dịch có liên kết qua việc sửa đổi Nghị định 132/2020/NĐ-CP có thể tạo ra nhiều thách thức và yêu cầu điều chỉnh lại chiến lược kinh doanh và tài chính của các doanh nghiệp để đảm bảo tuân thủ và thích nghi với quy định mới.
